Het beschikbare budget jeugd is begroot op € 10,14 mln. voor de periode 2024-2027. Aanvullend heeft het rijk naar aanleiding van onderzoek landelijke tekorten gemeenten op het jeugdbudget middelen beschikbaar gesteld (zie ook onderstaande tabel). De landelijke tekorten jeugd zijn vastgesteld op € 1,83 mld. Daarnaast is er een set aan besparingsmaatregelen ingeboekt gekoppeld aan de hervormingsagenda jeugd van landelijk € 0,37 mld. in 2024 oplopend naar € 1,02 mld. in 2027. Tot slot is er een aanvullende bezuiniging door het rijk ingeboekt van structureel € 0,5 mld. vanaf 2025. Vertaald naar Raalte is € 2,60 mln. in 2024 aflopend naar € 0,39 mln. in 2027 aanvullend beschikbaar is gesteld. In totaal is er € 12,74 mln. in 2024 aflopend naar € 10,53 mln. in 2027 aan jeugdbudget beschikbaar.
Landelijke richtlijn opnemen aanvullende jeugdmiddelen rijk in begroting | ||||
|---|---|---|---|---|
Omschrijving | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 |
Landelijk (bedragen in miljarden) | ||||
Extra landelijke rijksbijdrage op basis van vastgestelde jeugdtekorten commissie van wijzen | 1,83 | 1,83 | 1,83 | 1,83 |
Besparingsmaatregelen hervormingsagenda jeugd | -0,37 | -0,37 | -0,96 | -1,02 |
Extra bezuiniging rijk | -0,50 | -0,50 | -0,51 | |
Totaal aanvullende middelen rijk | 1,46 | 0,96 | 0,37 | 0,3 |
Vertaling Raalte (bedragen in miljoenen) | ||||
Extra landelijke rijksbijdrage op basis van vastgestelde jeugdtekorten commissie van wijzen | 3,31 | 3,21 | 3,23 | 3,21 |
Besparingsmaatregelen hervormingsagenda jeugd | -0,71 | -0,70 | -1,77 | -1,88 |
Extra bezuiniging rijk | -0,92 | -0,92 | -0,94 | |
Totaal aanvullende middelen Raalte | 2,60 | 1,59 | 0,52 | 0,39 |
Beschikbare budget en begrote uitgaven jeugd | ||||
|---|---|---|---|---|
Bedragen * € 1.000.000 | ||||
Omschrijving | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 |
Jeugd (exclusief aanvullende middelen) | -10,14 | -10,14 | -10,14 | -10,14 |
Aanvullende middelen rijk | -2,60 | -1,59 | -0,52 | -0,39 |
Totaal beschikbare middelen | -12,74 | -11,73 | -10,66 | -10,53 |
Verwachte uitgaven jeugd (exclusief taakstelling hervormingsagenda jeugd) | 14,58 | 13,65 | 13,65 | 13,63 |
Taakstelling hervormingsagenda jeugd | -0,36 | -0,35 | -0,89 | -0,94 |
Totaal verwachte uitgaven jeugd bij behalen besparingstaakstelling hervormingsagenda jeugd | 14,22 | 13,30 | 12,76 | 12,69 |
Saldo exclusief taakstelling hervormingsagenda jeugd | 1,84 | 1,92 | 2,99 | 3,10 |
Saldo inclusief behalen taakstelling hervormingsagenda | 1,48 | 1,57 | 2,10 | 2,16 |
De afgelopen jaren zijn de jeugdkosten sterk gestegen als gevolg van de invoering van het woonplaatsbeginsel jeugd en de stijging van tarieven bij de invoering van het nieuwe inkoopmodel in 2023. Daarnaast hebben we in Raalte een relatief hoog aantal jongeren met een indicatie voor verblijf. Dat is de duurste vorm van jeugdhulp.
Op basis van de werkelijke kosten in de afgelopen jaren en de beschreven ontwikkelingen zijn de kosten jeugd exclusief taakstelling hervormingsagenda ingeschat op € 14,58 mln. in 2024 en € 14,57 mln. vanaf 2025. Daarnaast is er een taakstelling gekoppeld aan de besparingsmaatregelen uit de hervormingsagenda jeugd van € 0,71 mln. in 2024 oplopend naar € 1,88 mln. voor Raalte. Door het rijk zijn in de hervormingsagenda een aantal besparingsmaatregelen benoemd:
- De standaardisatie van de uitvoering
- Begrenzing reikwijdte jeugdhulpplicht
- De versterking van het normale leven/veerkracht jongeren
- De brede invoering van de jeugdconsulent bij de huisarts
- Het voorkomen van uithuisplaatsingen/ verkorten trajecten bij gesloten jeugdhulp
Er is een mate van onzekerheid betreffende de haalbaarheid van deze maatregelen. Enerzijds omdat voor het behalen van een aantal besparingen eerst de jeugdwet aangepast moet worden en anderzijds omdat bepaalde maatregelen al zijn doorgevoerd bij het CJG en het inkoopmodel jeugd in onze regio voor de komende 8 jaar is ingevoerd. De inschatting is dat voor Raalte circa 30% tot maximaal 50% van de besparing haalbaar is. Er is een taakstelling van 50% van de totale besparingsmaatregelen hervormingsagenda jeugd geraamd. Voor 2024 gaat het om een bedrag van € 0,36 mln. oplopend tot € 0,94 mln. in 2027. Tot slot is er een taakstelling van € 0,92 mln. vanaf 2025 gekoppeld aan landelijke bezuiniging (500 mln.). Deze is budgetneutraal in de begroting verwerkt.
Er is een tekort jeugd exclusief behalen taakstelling besparingsmaatregelen hervormingsagenda jeugd van € 1,84 mln. in 2024 oplopend tot € 3,10 mln. in 2027. Bij het behalen van de taakstelling hervormingsagenda is het tekort € 1,48 mln. in 2024 oplopend naar € 2,16 mln. in 2027.
De tekorten op de jeugdhulp zijn de afgelopen jaren toegenomen en worden met name veroorzaakt door stijging van de specialistische jeugdzorg kosten. Dat is juist een knop waar we als gemeente moeilijker aan kunnen draaien, omdat de toegang tot die voorzieningen veelal niet door ons als gemeente worden bepaald. De kosten van deze dure voorzieningen kunnen oplopen tot € 600.000 per kind per jaar. Wel hebben we regionaal de inhoudelijke ambitie neergelegd om het aantal uithuisplaatsingen te beperken tot nul. Op dit moment is lastig in te schatten of dat ook een financiële besparing met zich meebrengt.
Bovenstaande neemt niet weg, dat we de komende jaren regionaal en lokaal invulling geven om de besparingsmaatregelen jeugd daadwerkelijk te realiseren. Bijvoorbeeld door het versterken van de toegang, nog meer inzetten op preventie, het versterken van veerkracht van jeugdigen en hun omgeving en het vereenvoudigen van de jeugdketen. We zullen de ontwikkelingen jeugd komende jaren scherp monitoren en hierover rapporteren via de zomernota en jaarrekening.