Algemeen
Met het nieuwe beleid voor de begroting 2024 en verder willen we vooral toewerken naar een programma openbare ruimte. In dit programma, mede gebaseerd op de nota 'Op weg naar een toekomstbestendige openbare ruimte', wordt de vervangingsopgave inzichtelijk gemaakt en vertaald naar de inzet van middelen. Om deze basis op orde te krijgen, is al veel gedaan. Nu komen we in de fase om dit af te ronden en samen te brengen. Hiermee willen we uw raad inzicht geven in de opgaven en de daarbij behorende investeringen. Hiervoor is het nodig dat het beleid ten aanzien van het beheer wordt geactualiseerd en de (laatste) beheerplannen verder op orde worden gebracht. Ook ramen we middelen om onder meer de veiligheid te borgen en de bedrijfsvoering voort te kunnen zetten. Voor de volgende aspecten ramen we middelen.
Opstellen algemeen beheerbeleid en wegenbeheerplan
De gemeente Raalte beheert een groot aantal assets. Deze moeten onderhouden en ook periodiek vervangen worden. Om te zorgen voor een efficiënte uitvoering hiervan is beheerbeleid nodig. Daarnaast is het nodig om de beheergegevens te vertalen in de beheer- en onderhoudsplanning. Dit alles moet leiden tot een voorspelbare aanpak van het wegbeheer in de gemeente Raalte, zodat de juiste investeringen op de juiste plek worden gedaan. Dat doen we in een beheerplan wegen. Voor het opstellen van beide plannen ramen we eenmalig een bedrag van € 100.000.
Voorgesteld wordt eenmalig € 100.000 beschikbaar te stellen voor het opstellen van het algemeen beheerbeleid en voor het opstellen van een wegenbeheerplan.
Lange termijn inzicht in de financiële opgave Meerjarig Investerings Programma (MIP)
De gemeente staat voor grote vervangingsinvesteringen in de openbare ruimte. Op basis van wetgeving dienen deze investeringen te worden geactiveerd. De hiermee gemoeide kapitaallasten leggen een structureel beslag op de begroting. We beogen met een onderzoek hierop meer inzicht te krijgen zodat een basis ontstaat voor het bepalen van een (lange termijn) strategie om die middelen op te bouwen. Voor het uitvoeren van een onderzoek en het inhuren van externe expertise ramen we eenmalig een bedrag van € 50.000.
Voorgesteld wordt eenmalig € 50.000 beschikbaar te stellen voor het inzichtelijk krijgen van de financiële consequenties van toekomstige vervangingsinvesteringen.
Start uitvoering buurtaanpak Langkamp
Voor de wijk Langkamp worden in 2023 wensbeelden opgesteld als eerste stap om de buurt leefbaarder en toekomstbestendiger te maken. Het voornemen is om in 2024 de eerste water- en klimaatmaatregelen in uitvoering te nemen.
Voorgesteld wordt € 250.000 beschikbaar te stellen om water- en klimaatregelen te treffen om de wijk Langkamp leefbaarder en toekomstbestendiger te maken. Dekking vindt plaats door € 62.500 eenmalig ten laste van de voorziening riolering te brengen en € 187.500 af te schrijven in 40 jaar. De kapitaallasten van € 9.000 komen ten laste van de voorziening riolering.
Organisatie groenonderhoud 2024 en verder
De uitvoering van het groenonderhoud ligt voor een belangrijk deel bij medewerkers van de Productie en mensen uit het doelgroepenregister. Er is een terugloop te zien van medewerkers van de Productie. Dat leidt tot een capaciteits- en begeleidingsprobleem. Om hierin structureel te voorzien is gekozen om meewerkende voormannen in dienst te nemen. Voor een belangrijk deel is dekking aanwezig. Voor 0,3 fte en overhead ontbreekt nog een structureel budget van € 30.700.
Voorgesteld wordt structureel € 30.700 beschikbaar te stellen om de formatie groenonderhoud met 0,3 fte uit te breiden.
Achterstallig onderhoud bomen
Op basis van een geactualiseerde inventarisatie is gebleken dat het aantal gemeentelijke bomen aanmerkelijk groter is dan eerst in beeld was. Ook voor deze bomen geldt een zorg- en onderhoudsplicht. Er is sprake van achterstallig onderhoud. Daarnaast is de gemiddelde onderhoudsprijs per boom de afgelopen jaren fors gestegen. Voor het wegwerken van achterstallig boomonderhoud ramen we in 2024 een éénmalig bedrag van € 140.000. Hiermee voldoen we aantoonbaar aan de zorgplicht en voorkomen we klachten en meldingen.
Voorgesteld wordt eenmalig € 140.000 beschikbaar te stellen om het achterstallig onderhoud van bomen weg te werken.
Onkruidbeheersing op verhardingen
Het uitvoeren van onkruidbeheersing op verhardingen is nodig om deze goed toegankelijk te houden en kapitaalvernietiging te voorkomen. Daarnaast heeft het een effect op de beleving van de openbare ruimte. Dit zijn structurele maatregelen waarbij ook een structurele financiering past. Vanaf 2024 willen we de tot nu toe beschikbaar gestelde éénmalige middelen (3 jaar € 110.000) omzetten naar een structureel budget. De eerder eenmalig beschikbaar gestelde middelen komen hiermee te vervallen.
Voorgesteld wordt structureel € 110.000 beschikbaar te stellen om het onkruid op verhardingen te kunnen beheersen. Hierbij de beschikbare eenmalige middelen voor de jaren 2024 tot en met 2026 van jaarlijks € 110.000 laten vervallen.
Hosting en beheerkosten meldingssysteem openbare ruimte
Om inwoners op een klantvriendelijke manier meldingen te kunnen laten doen, wordt een nieuw meldingssysteem ingevoerd. Hierbij krijgen inwoners onder andere inzicht in de status van hun melding. Om het systeem in stand te houden, is externe ondersteuning nodig in de vorm van hosting en beheer.
Voorgesteld wordt structureel € 19.200 beschikbaar te stellen voor hosting en beheer van een nieuw meldingssysteem.
Meerkosten vervangen materieel domein Beheer
Het domein Beheer beschikt over een machinepark dan aansluit op de taken die in eigen beheer worden uitgevoerd. Maaimachines en andere voertuigen dienen periodiek vervangen te worden om een goede bedrijfsvoering te kunnen garanderen. De vervangingskosten zijn aanzienlijk hoger dan waarmee in het vervangingsschema rekening is gehouden (oorzaken als corona, Oekraïne, tekort aan onderdelen en grondstoffen). De vervangingsinvestering van de maaimachines loopt op van € 444.898 naar € 540.000 en de vervangingswaarde van de veegmachine, vrachtwagen en hoogwerker is gestegen van € 579.544 naar € 960.000.
Voorgesteld wordt € 475.558 (extra) beschikbaar te stellen voor het vervangen van materieel. De structurele kapitaallasten stijgen voor vier maaimachines van € 69.665 naar € 83.849. Voor het vervangen van een veegmachine, vrachtwagen en hoogwerker lopen de kapitaallasten op van € 75.314 naar € 112.835.
Opstellen baggerplan
Het profielbeheer van natte sloten, met name in het buitengebied, die eigendom zijn van de gemeente, heeft weinig aandacht gekregen. Dat zorgt voor problemen met de waterafvoer. Met opgaven op het gebied van klimaatverandering en biodiversiteit is het nodig om te beschikken over een baggerplan. Hierin wordt vastgelegd wat nodig is aan profielen en slootdieptes voor een goed functionerend watersysteem. Het opstellen van een baggerplan besteden we uit.
Voorgesteld wordt eenmalig € 30.000 ten laste van de voorziening riolering beschikbaar te stellen voor het opstellen van een baggerplan.
Meerkosten aanschaf maaizuigcombinatie
Bermen en sloten in het buitengebied worden gemaaid met de inzet van een trekker en klepelmaaier. De klepelmaaier is aan vervanging toe in 2025. Met het introduceren van ecologisch bermbeheer is ook andere maaiapparatuur nodig, een zogenaamde maaizuigcombinatie. Dit draagt bij aan het versterken van de biodiversiteit. De kosten voor de aanschaf zijn hoger dan de beschikbare middelen in de begroting.
Voorgesteld wordt € 70.000 extra beschikbaar te stellen voor aanschaf van een maaizuigcombinatie. De extra kapitaallasten met ingang van 2025 bedragen € 11.610.
Versnellen vervanging openbare verlichting door ledverlichting
Voor de komende jaren staan (reguliere) vervangingen van de openbare verlichting op het programma met een financiële piek in 2027 en 2028. Hiervoor moeten middelen beschikbaar worden gesteld. Vanuit organisatorisch opzicht is het gewenst om deze vervangingspiek meer te spreiden. Dat kan door een deel van de vervangingen naar voren te halen. Hiermee dragen we bij aan het besparen van energie en verminderen we de uitstoot van CO 2 . Voor het vervangen van de openbare verlichting ramen we € 275.000 per jaar wat zich vertaalt in een kapitaallast van € 20.075. De kapitaallasten worden deels gedekt door de kapitaallasten van de al geplande investeringen en een (aanzienlijke) besparing op de energiekosten.
Voorgesteld wordt om in de periode 2024-2027 jaarlijks € 275.000 beschikbaar te stellen om de huidige openbare verlichting door ledverlichting te vervangen en de hiermee gemoeide extra kapitaallasten structureel op te nemen in de begroting. Ook de besparing op de energiekosten van € 4.000 in 2024 oplopend tot € 30.000 met ingang van 2027 opnemen in de begroting.